Αρ.Πρωτ.:700/17-10-2003. Θέμα:«Παράταση χρόνου κύρωσης ανωμάλων δικαιοπραξιών»

Αρ.Πρωτ.:700/17-10-2003. Θέμα:"Παράταση χρόνου κύρωσης ανωμάλων δικαιοπραξιών"

ΣΥΜΒΟΛΑΙΟΓΡΑΦΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ            Θεσσαλονίκη 17-10-2003
ΕΦΕΤΕΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ                       Αρ.Πρωτ.700

Προς
Τα μέλη του Συμβολαιογραφικού Συλλόγου
Εφετείου Θεσσαλονίκης.

Θέμα: Παράταση χρόνου κύρωσης ανωμάλων δικαιοπραξιών.

Σας διαβιβάζουμε το υπ’ αριθμ.πρωτ.1084561/589/Α΄0013/23-9-2003 έγγραφο του Υπουργείου Οικονομίας & Οικονομικών, με θέμα: Παράταση χρόνου κύρωσης ανωμάλων δικαιοπραξιών, για να λάβετε γνώση.

           Με συναδελφικούς χαιρετισμούς
        Ο Πρόεδρος            Η Γεν. Γραμματέας
Ευάγγελος Γ. Σαρρής   Χρ. Φαρδή-Πανταζή

ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΩΣ ΕΠΕΙΓΟΝ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ                       Αθήνα, 23 Σεπτεμβρίου 2003
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ                     Αρ. Πρωτ.: 1084561/589/Α΄ 0013
& ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ (Δ. 13)
ΤΜΗΜΑΤΑ Α΄ & Β΄

Ταχ. Δ/νση : Ερμού 23-25                                        ΠΡΟΣ: Ως Π.Δ.
Ταχ. Κώδικας : 101 84 ΑΘΗΝΑ
Πληροφορίες : Μαρία Μανουσακάκη
Βασιλική Χατζηαργυροπούλου
Τηλέφωνο : 210-3253767, 757, 762
FAX : 210-3236438

ΘΕΜΑ: «Παράταση χρόνου κύρωσης ανωμάλων δικαιοπραξιών».

Με την παράγραφο 2 του άρθρου 16 του ν.3147/2003 (Φ.Ε.Κ. 135 Α΄/05-06-2003), η προθεσμία που προβλέπεται από την παράγραφο 1 του άρθρου 12 του ν.634/1977 (Φ.Ε.Κ. 186 Α΄) για την υποβολή δήλωσης στον προϊστάμενο της αρμόδιας Δ.Ο.Υ., στις περιπτώσεις επικύρωσης ανωμάλων δικαιοπραξιών, σύμφωνα με το άρθρο 15 του ν.δ.3958/1959, παρατείνεται από τότε που έληξε (δηλαδή 26-04-1991, ν.1845/89, άρθρο 33 παράγραφος 5 Φ.Ε.Κ. 102 Α΄/1989) και λήγει δύο (2) έτη μετά από τη δημοσίευση του παρόντος νόμου, ήτοι 05-06-2005.
Κατά τα λοιπά ισχύουν οι προγενέστερες ΠΟΛ.1131/1989 και 1169/1989, τις οποίες και σας επισυνάπτουμε.

            Ακριβές Αντίγραφο                          Ο Γενικός Διευθυντής Φορολογίας
Η προϊσταμένη της Γραμματείας             ΚΟΥΝΑΔΗΣ ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ

ΕΞ. ΕΠΕΙΓΟΝ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ                  Αθήνα, 18 Μαΐου 1989
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ 13η ΦΟΡ. ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ      Αρ.Πρωτ.: 1060251/975
ΤΜΗΜΑ Β΄ ΠΟΛ.:1131

Ταχ. Δ/νση : Κ. Σερβίας 10
Ταχ. Κώδικας : 101 84 ΑΘΗΝΑ ΠΡΟΣ: Ως Π.Δ.
Πληροφορίες : Μ. ΠΟΙΜΕΝΙΔΟΥ
Τηλέφωνο : 3234574

ΘΕΜΑ: ``Κύρωση ανωμάλων δικαιοπραξιών.΄΄

1. Σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ.1 του άρθρου 12 του ν.634/77 η ισχύς των οποίων με τις διατάξεις του άρθρου 10 του Ν.1644/86 (ΦΕΚ 131 Α΄/26) παρατάθηκε μέχρι τις 25-8-88, σε περιπτώσεις κύρωσης ανωμάλων δικαιοπραξιών σύμφωνα με το Ν.Δ.3950/59 (ΦΕΚ Α΄ 133) καθώς και σε μεταβιβάσεις κλήρων που παραχωρήθηκαν με τις διατάξεις της εποικιστικής εν γένει νομοθεσίας σε εκτέλεση προσυμφώνων τα οποία καταρτίστηκαν μέχρι τη δημοσίευση του ανωτέρω νόμου (30-6-1977) ο φόρος μεταβίβασης που οφείλεται, καταβάλλεται σε πέντε (5) ισόποσες ετήσιες άτοκες δόσεις από τον εκ προσυμφώνου αγοραστή ή από εκείνον που ζητά την επικύρωση.
2. Εξάλλου, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 12 του ν.634/77 στις ανωτέρω περιπτώσεις ο φόρος μεταβίβασης υπολογίζεται στην αγοραία αξία που έχει το ακίνητο κατά τον χρόνο που υποβάλ¬λεται η δήλωση του φόρου μεταβίβασης ακινήτων, μειωμένη κατά την αξία των επ’ αυτού φυτειών, κτισμάτων, εγγειοβελτικών εγκαταστάσεων κ.λ.π. που τυχόν υπάρχουν.
3. Ήδη με τις διατάξεις του β΄ εδαφίου της παρ.5 του άρθρου 33 του Ν.1845/89 (ΦΕΚ 102/26-4-89) η ισχύς των ανωτέρω διατάξεων παρατείνεται για δύο (2) ακόμη χρόνια από τη δημοσίευση τούτου, ήτοι μέ¬χρι 26-4-1991.

Ακριβές αντίγραφο Με Ε.Υ.
Ο Προϊστάμενος της Γραμματείας             Ο ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ
                                                                  ΚΑΡΤΑΛΗΣ ΒΑΡΣΑΜΟΣ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ                            Αθήνα 19 Ιουλίου 1989
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΦΟΡ/ΓΙΑΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ                Αρ.Πρωτ.:1085175/1491/0013
ΤΜΗΜΑ Α΄ ΠΟΛ.:1169

Ταχ. Δ/νση : Κ. Σερβίας 10                                ΠΡΟΣ: Αποδέκτες, ως Π.Δ.
Πληροφορίες : Γ. Παναγιωτόπουλος
Τηλέφωνο : 3236-228

ΘΕΜΑ: Χρόνος φορολογίας σε περιπτώσεις ανώμαλων δωρεών.

Σχετικά με το θέμα που περιληπτικά αναφέρεται πιο πάνω, σας γνωρίζουμε τα ακόλουθα:
1. Κατά τη σχετική για τη φορολογία των δωρεών νομοθεσία (άρθρα 1, 9, 10, 29, 34, 35, 39, 41 ν.δ. 118/73, ΦΕΚ - Α΄ 202), κάθε περιουσιακό στοιχείο που μεταβιβάζεται με δωρεά φορολογείται. Ως αξία του, για τον προσδιορισμό του φόρου, λαμβάνεται η αγοραία αξία τούτου (ή η φορολογητέα, όπου ισχύει το σύστημα αντικειμενικού προσδιορισμού) κατά το χρόνο που γεννιέται η φορολογική ενοχή (χρόνος κατάρτισης του δωρητήριου συμβολαίου ή παράδοσης του αντικειμένου της δωρεάς αν δεν καταρτίσθηκε συμβόλαιο).
2. Εξάλλου, με τις διατάξεις του άρθρου 15 του ν. 3958/1959 (ΦΕΚ Α΄ 133) ορίζεται, ότι μεταβιβάσεις γεωργικών κλήρων, οικοπέδων ή οικημάτων, που έγιναν μέχρι την ισχύ του νόμου αυτού, με δημόσιο έγγραφο, κατά παράβαση των διατάξεων της αγροτικής νομοθεσίας για τους περιορισμούς των μεταβιβάσεων κλήρων με πράξεις εν ζωή, κυρώνονται με βάση το νόμο αυτό από τότε που έγιναν, αλλά μόνο ως προς τις παραβάσεις αυτές, εφόσον καταβλήθηκε ή θα καταβληθεί, μέσα σ’ ένα χρόνο από την ισχύ του νόμου, το τυχόν για το ακίνητο που μεταβιβάσθηκε οφειλόμενο προς το δημόσιο τίμημα.
Οι ίδιες μεταβιβάσεις που έγιναν με ιδιωτικό έγγραφο που φέρει βέβαιη χρονολογία, η οποία αποδεικνύεται είτε κατά το άρθρο 413 της Πολιτικής Δικονομίας είτε με προσαγωγή πλήρους απόδειξης για την από την ισχύ του νόμου πραγματική εγκατάσταση και άσκηση διακατοχικών πράξεων με την εκμετάλλευση του ακινήτου από τον προς ον η μεταβίβαση, κυρώνονται, από τότε που έγιναν, όσον αφορά τις ίδιες ως άνω παραβάσεις, μετά από απόφαση του αρμόδιου από την τοποθεσία του ακινήτου Ειρηνοδίκη, ο οποίος αποφαίνεται και για τη μεταβίβαση της κυριότητας. Η απόφαση που εκδίδεται, μόλις καταστεί τελεσίδικη, αποτελεί τίτλο κυριότητας δεκτικό μεταγραφής.
Με βασιλικό διάταγμα . . . . . . . . . . . . θα καθορισθούν τα δικαιολογητικά που πρέπει να υποβληθούν στον Ειρηνοδίκη για την επικύρωση, με ποινή, σε περίπτωση μη υποβολής, απαραδέκτου.
Η ισχύς των πιο πάνω διατάξεων ορίστηκε μέχρι 26.4.1991 (άρθρ. 33 παρ. 5 ν. 1845/89, ΦΕΚ 102Α΄).
3. Με το ΒΔ της 13/9-6/10/1959 (άρθρο 1, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο μόνο του ΒΔ 471/26.1.1961, ΦΕΚ Α΄ 179) ορίστηκαν τα απαιτούμενα δικαιολογητικά για το παραδεκτό της αίτησης προς τον Ειρηνοδίκη για επικύρωση της ανώμαλης κατά τα άνω, δικαιοπραξίας, μεταξύ των οποίων και αντίγραφο της δήλωσης ΦΜΑ που υποβάλλεται στον προϊστάμενο της αρμόδιας ΔΟΥ.
4. Με το νόμο 634/1977 (άρθρο 12) ορίζεται πως, σε περίπτωση κύρωσης ανώμαλων δικαιοπραξιών για τις οποίες το ν.δ. 3958/1959, καθώς και μεταβιβάσεως κλήρων, που παραχωρήθηκαν κατά τις διατάξεις της εποικιστικής γενικώς νομοθεσίας, σε εκτέλεση προσυμφώνου που καταρτίσθηκε μέχρι τη δημοσίευση του νόμου αυτού (634/77), ο φόρος μεταβιβάσεως που οφείλεται καταβάλλεται σε πέντε (5) ισόποσες ετήσιες άτοκες δόσεις από τον εκ προσυμφώνου αγοραστή ή από αυτόν που ζητά την επικύρωση.
Για την εφαρμογή των διατάξεων αυτών, η μεταβίβαση θεωρείται ότι έγινε σε εκτέλεση του προσυμφώνου ή του ιδιωτικού εγγράφου κι’ αν ακόμη αυτή γίνεται μετά την εκπνοή της προθεσμίας που ορίζεται στο νόμο ή το τίμημα που δηλώνεται είναι ανώτερο από εκείνο που αναγράφεται στο προσύμφωνο ή το ιδιωτικό έγγραφο.
Στις πιο πάνω περιπτώσεις ο φόρος μεταβίβασης υπολογίζεται στην αγοραία αξία που έχει το ακίνητο κατά το χρόνο υποβολής της οικείας δήλωσης, μειωμένης κατά την αξία των κτισμάτων και φυτειών που βρίσκονται πάνω σ’ αυτό, καθώς και των λοιπών βελτιώσεων του εδάφους.
5. Ενόψη όλων όσων ανωτέρω εκτεθήκανε και στηριζόμενοι στους κανόνες της ορθής ερμηνείας και στην ανάγκη να διακριβώσουμε την αληθινή βούληση του νομοθέτη πρέπει να δεχθούμε ότι και στις περιπτώσεις ανώμαλων δωρεών, χρόνος φορολογίας είναι ο χρόνος υποβολής στον προϊστάμενο της αρμόδιας ΔΟΥ της οικείας δήλωσης, προκειμένης επικύρωσης της ανώμαλης δικαιοπραξίας. Τούτο, γιατί με τη διάταξη του άρθρου 15 παρ. 2 ν.δ. 3958/59 αναμφίβολα ο νομοθέτης ρυθμίζει την επικύρωση των ανώμαλων μεταβιβάσεων των ακινήτων, όχι μόνο των εξ επαχθούς αιτίας αλλά και των αιτία δωρεάς, ενώ με την εξουσιοδότηση της παρ. 3 του ίδιου άρθρου και νόμου, όπως καθορισθούν με βασιλικό διάταγμα τα δικαιολογητικά που πρέπει να υποβληθούν στον Ειρηνοδίκη για την επικύρωση, δεν παρασχέθηκε στη Διοίκηση εξουσία να περιορίσει, με το βασιλικό τούτο διάταγμα, όσα ο νομοθέτης θέλησε για τον οφειλόμενο και καταβλητέο, για τη μεταβίβαση της κυριότητας, φόρο.
Η με το βασιλικό διάταγμα 471/1961 για πρώτη φορά επισήμανση ως αναγκαίου για τον καθορισμό του προσήκοντος φόρου δικαιολογητικού της δήλωσης προς τον προϊστάμενο της αρμόδιας ΔΟΥ μόνο στο φόρο μεταβίβασης με επαχθή αιτία και όχι και στο φόρο δωρεάς στερείται κύρους, δεδομένου ότι έγινε κατά υπέρβαση της εξουσιοδότησης και συνεπώς η ρύθμιση για το δικαιολογητικό τούτο, παρά τη γραμματική της στενότητα, πρέπει να νοηθεί ότι περιλαμβάνει και τη δήλωση δωρεάς, δεδομένου ότι τούτο ακριβώς εκφράζει την αληθινή βούληση του νομοθέτη, ενόψη και γενικότερης σκοπιμότητας και του όλου σκοπού της ρύθμισης αυτής.
Η ορθότητα της πιο πάνω άποψης ενισχύεται και από τη διατύπωση του ν. 634/1977, η οποία, παρά τη φαινομενική ανακολουθία που παρουσιάζει και σε σχέση με το ν.δ. 3958/1959, υποδηλώνει την αληθινή βούληση του νομοθέτη να ρυθμίσει ό,τι αφορά το φόρο για όλες τις συμβάσεις στις οποίες αναφέρεται το άρθρο 15 του ν.δ. 3958/1959 και τούτο γιατί όχι μόνο δεν περιορίζεται στον “αγοραστή εκ προσυμφώνου”, αλλά σε καθένα που υποβάλει αίτηση για επικύρωση και γιατί η διατύπωση για “φόρο μεταβίβασης”, σε καμιά περίπτωση δεν αποκλείει και το φόρο δωρεάς, αφού κι’ αυτός δεν είναι άλλος ή φόρος μεταβίβασης της κυριότητας του ακινήτου.
Ενισχυτικό της ορθότητας της πιο πάνω άποψης είναι και το γεγονός ότι η παρ. 2 του άρθρου 15 του ν.δ. 3958/1959, με την οποία ορίζεται πως με την απόφαση του Ειρηνοδίκη η ανώμαλη μεταβίβαση (και με δωρεά) κυρώνεται από τότε που έγινε (“αφ’ής εγένετο”), σημαίνει ότι, κατά το σκοπό και τη βούληση του νομοθέτη, ο χρόνος που διέρρευσε από την κατάρτιση του ιδιωτικού για τη δωρεά εγγράφου μέχρι την απόφαση του Ειρηνοδίκη θεωρείται χρόνος κατά τον οποίο η δωρεά λογίζεται έγκυρη και έτσι δίνεται στην απόφαση αναδρομική δύναμη. Όμως, χρόνος από τον οποίο στην πραγματικότητα η δωρεά αυτή καλύπτει τις προϋποθέσεις του νόμου για την τυπική της ισχύ και από τον οποίο τυπικά υπάρχει στο νομικό κόσμο είναι ο χρόνος της κύρωσής της με την ειρηνοδικειακή απόφαση, η οποία (απόφαση) και λαμβάνεται υπόψη από το νόμο ότι έχει τη δύναμη της τυπικής κατάρτισης της δωρεάς και γι’ αυτό ακριβώς το λόγο, κατά ρητή επιταγή του νόμου, μεταγράφεται αυτή (απόφαση) και όχι το ιδιωτικό έγγραφο της δωρεάς.
6. Σχετική προς τα ανωτέρω είναι και η υπ’αρ. 908/1988 γνωμοδότηση της νομικής υπηρεσίας της διοίκησης την οποία αποδεχθήκαμε.

              Ακριβές αντίγραφο                       Ο Υπουργός
Ο Προϊστάμενος της Γραμματείας         Αντ. Σαμαράς