Προς: Τα μέλη του Συμβολαιογραφικού Συλλόγου Εφετείου Θεσσαλονίκης
Θέμα:«Έκδοση διοικητικών πράξεων και νομιμοποίηση τρίτων για την υποβολή κάθε δήλωσης ή αίτησης στη φορολογούσα Αρχή».
Σας διαβιβάζουμε την με αριθμ.πρωτ.1032696/333/0006Γ/ 27.3.2006 εγκύκλιο του Υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών σχετική με το άνω θέμα, για να λάβετε γνώση.
Με συναδελφικούς χαιρετισμούς Ο Πρόεδρος Η Γεν. Γραμματέας Ευάγγελος Σαρρής Χριστίνα Φαρδή
ΘΕΜΑ: «Έκδοση διοικητικών πράξεων και νομιμοποίηση τρίτων για την υποβολή κάθε δήλωσης ή αίτησης στη φορολογούσα Αρχή.»
Από τη διαχείριση των παραπόνων των πολιτών, των ερωτημάτων και των υποδείξεων των υπαλλήλων, που γίνεται στη Δ/νση Οργάνωσης, τα οποία σχετίζονται με το παραπάνω θέμα και στα πλαίσια βελτίωσης της ποιότητος των παρεχόμενων υπηρεσιών προς τους πολίτες, επισημαίνουμε τα εξής: Α.- Η φορολογική αρχή και γενικότερα τα όργανα (υπάλληλοι) κάθε διοικητικής αρχής έχουν την υποχρέωση, κατά την έκδοση διοικητικών πράξεων, στις περιπτώσεις που απαιτείται η σύμπραξη του διοικουμένου (φορολογουμένου): 1) Να ελέγχουν τα στοιχεία της ταυτότητος του αιτούντος, τα οποία αποδεικνύονται σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 3 του Ν.2690/99 (ΦΕΚ 45/Α/9-3-1999). Τα στοιχεία αυτά, όταν πρόκειται για Έλληνες πολίτες, αποδεικνύονται από το δελτίο ταυτότητος ή τη σχετική προσωρινή βεβαίωση της αρμόδιας αρχής ή το διαβατήριο. Η ταυτότητα των αλλοδαπών αποδεικνύεται στην περίπτωση πολιτών Κράτους μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, από το δελτίο ταυτότητος ή το διαβατήριο ενώ στις άλλες περιπτώσεις από το διαβατήριο ή άλλο έγγραφο βάσει του οποίου επιτρέπεται η είσοδός τους στη Χώρα ή τα έγγραφα, που έχουν εκδώσει σι αρμόδιες Ελληνικές Αρχές. Η ταυτότητα των νομικών προσώπων αποδεικνύεται, σύμφωνα με τα οριζόμενα από τις διατάξεις που ισχύουν στην έδρα τους (άρθρο 3 παρ 4 Ν. 2690/1999 ΦΕΚ 45Α) 2) Να ελέγχουν τη νομιμότητα της δήλωσης της βούλησης. Προκειμένου να είναι νόμιμη η έκφραση της βούλησης του αιτούντος ή δηλούντος προς τη φορολογική αρχή πρέπει να συνυπάρχουν τα εξής: α). Ο αιτών ή δηλών να έχει την ικανότητα προς δικαιοπραξία, τόσο κατά το χρόνο της υπογραφής, όσο και κατά το χρόνο της υποβολής της δήλωσής του στη διοίκηση. Επομένως απαιτείται να είναι ενήλικος ίνα έχει συμπληρώσει το 18° έτος της ηλικίας του, άρθρα 34 και 127 Α.Κ), εκτός αν ο νόμος ΡΗΤΑ ορίζει αλλιώς ή γενικά, για τους περιορισμένα ικανούς προς δικαιοπραξία ή ειδικά (π.χ. άρθρα 133,137 του Αστικού Κώδικα, κλπ). β). Η δήλωση της βούλησής του να μην έχει ελαττώματα, όπως εικονικότητα πλάνη κλπ. γ). Η αίτηση ή δήλωση να υποβάλλεται στη φορολογική αρχή πριν από την έκδοση της σχετικής διοικητικής πράξης, όπως πχ δεν επιτρέπεται να πληρωθεί φόρος υπεραξίας για μεταβίβαση ΕΔΧ αυτοκινήτου, χωρίς να αναφέρεται ποιος είναι ο αγοραστής και να συμπληρώνονται εκ των υστέρων τα στοιχεία του και η υπογραφή του. δ). Το περιεχόμενο να είναι συγκεκριμένο, σαφές, αντικειμενικά ακριβές και ορισμένο και όχι ασαφές, ανακριβές, παράλογο, αόριστο, ακατάληπτο ή να επαναλαμβάνεται κατά τρόπο καταχρηστικό (άρθ.11 παρ.3 του ν.3230/2004 ΦΕΚ 44Α/2004, όπως αντικατέστησε την παρ. 3 του άρθρου 4 του ν.2690/99). Επίσης το αίτημα να μην χαρακτηρίζεται καταχρηστικό και να μην αντίκειται στο Σύνταγμα και σε νόμο. ε). Η αίτηση ή η δήλωση να φέρει την υπογραφή του αιτούντος ή του δηλούντος, δηλαδή ο υπογράφων να είναι ο ίδιος ή τρίτος νόμιμα εξουσιοδοτημένος, εφόσον αυτό δεν απαγορεύεται ρητά ή έμμεσα, από το νόμο. Β.- Δυνατότητα υποβολής της δήλωσης ή αίτησης από τρίτους, καθώς και παραλαβής της τελικής διοικητικής πράξης, εφόσον εκ του νόμου επιτρέπεται, υπάρχει μόνο σε περίπτωση που τα τρίτα πρόσωπα φέρουν για το σκοπό αυτό τη νόμιμη εξουσιοδότηση. Η εξουσιοδότηση είναι το μέσον που αποδεικνύει τη βούληση του ενδιαφερομένου για τα παραπάνω. Ο τύπος, στον οποίο πρέπει να υποβληθεί η εξουσιοδότηση, δηλαδή αν είναι απλή εξουσιοδότηση που φέρει το «γνήσιο της υπογραφής» ή συμβολαιογραφικό πληρεξούσιο, καθορίζεται από τη νομοθεσία. Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 217 παρ 2 του Αστικού Κώδικα, εφόσον δεν συνάγεται κάτι άλλο, η δήλωση πληρεξουσιότητος υποβάλλεται στον τύπο που απαιτείται για τη δικαιοπραξία, στην οποία αφορά η πληρεξουσιότητα. Στις άλλες περιπτώσεις, γίνεται δεκτή η απλή εξουσιοδότηση ως νόμιμο έγγραφο εκπροσώπησης. Ως εκ τούτου, προκύπτει ότι π.χ. οι δικαιοπραξίες, με αντικείμενο τη σύσταση, μετάθεση, αλλοίωση η κατάργηση εμπράγματων δικαιωμάτων σε ακίνητα γίνονται ενώπιον συμβολαιογράφου, ο οποίος βάσει του Ν.2830/00 «Κύρωση κώδικα συμβολαιογράφων» έχει τη δυνατότητα βεβαίωσης του γνησίου της υπογραφής που τίθεται ενώπιον του, σε κάθε έγγραφο που σχετίζεται με τη συναπτόμενη πράξη, η οποία είναι το συμβολαιογραφικό έγγραφο, με το οποίο καταρτίζεται η εμπράγματη σύμβαση επί ακινήτου (σχετική και η αριθ. 1040321/198/Β0013/13-5-04/ΠΟΛ1046 εγκύκλιος του Γενικού Διευθυντή Φορολογίας, που επισυνάπτεται). Ειδικά για τη δυνατότητα υπογραφής Υπεύθυνων Δηλώσεων του Ν.1599/86, όπως ισχύει, σήμερα, από τρίτα πρόσωπα εφοδιασμένα με ειδικό πληρεξούσιο εφαρμόζεται η αριθ.563/2005 Γνωμοδότηση του Ν.Σ.Κ., σύμφωνα με την οποία «πρόσωπα εφοδιασμένα με πληρεξούσιο ειδικό για την διεκπεραίωση μιας υποθέσεως και στα πλαίσια αυτής μπορούν να συμπληρώνουν και να υπογράφουν για λογαριασμό τρίτων υπεύθυνες δηλώσεις του άρθρου 8 του Ν.1599/1986. Τέτοιες δηλώσεις, επίσης, πολύ περισσότερο, μπορούν να υπογράφουν και πρόσωπα που χωρίς να συνδέονται ή να έχουν σχέση με τον χειρισμό οποιασδήποτε υποθέσεως, εξουσιοδοτούνται ειδικά για τον σκοπό αυτό και στο σχετικό (ειδικό) πληρεξούσιο, αναγράφεται επακριβώς το περιεχόμενο των δηλώσεων που πρόκειται να υπογράψουν». Επίσης αυτονόητο είναι ότι όταν η δήλωση αφορά σε περισσότερα πρόσωπα, όπως στις περιπτώσεις των συμβάσεων, τα παραπάνω αναφερθέντα ισχύουν για όλους, ακόμη και για το αντικείμενο της σύμβασης, πχ και για το αυτοκίνητο κατά τη μεταβίβαση. Στην περίπτωση αυτή πρέπει υποχρεωτικά να ελέγχεται η άδεια του αυτοκινήτου και να ζητούνται σε φωτοαντίγραφο τα στοιχεία της ταυτότητας του αγοραστή και του πωλητή και σε περίπτωση που ενεργεί τρίτος να ελέγχονται σι εξουσιοδοτήσεις εκ μέρους των δύο συμβαλλομένων, δηλ. να ζητούνται φωτοαντίγραφα αυτών και να εγγράφονται τα στοιχεία όλων πάνω στη δήλωση.
ΑΚΡΙΒΕΣ ΑΝΤΙΓΡΑΦΟ Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Η ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΗ ΤΗΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΑΒΒΟΥΡΑΣ