Θεσσαλονίκη 23-4-2014
Αρ.πρωτ.390
Προς:
Τα μέλη του Συμβολαιογραφικού Συλλόγου
Εφετείου Θεσσαλονίκης
Θέμα: Αποκλήρωση μη μεριδιούχου με πράξη τελευταίας βούλησης.
Σας γνωρίζουμε ότι σύμφωνα με το αριθμ.πρωτ.1/2-4-2014 έγγραφο της Εισαγγελίας Πρωτοδικών Θεσσαλονίκης, που αφορά απάντηση σε σχετικό ερώτημα που τέθηκε από συμβολαιογράφο Θεσσαλονίκης, η Εισαγγελέας Πρωτοδικών κ.Ιωάννα Ζωγράφου έκρινε ότι:
…«Σύμφωνα με το άρθρο 1710 ΑΚ, κατά το θάνατο του προσώπου η περιουσία του ως σύνολο (κληρονομία) περιέρχεται από το νόμο ή διαθήκη σε ένα ή περισσότερα πρόσωπα (κληρονόμοι). Η κληρονομική διαδοχή από το νόμο επέρχεται, όταν δεν υπάρχει διαθήκη, ή όταν η διαδοχή από διαθήκη ματαιωθεί ολικά ή μερικά. Περαιτέρω, κατά τη διάταξη του άρθρου 1713 ΑΚ, ο κληρονομούμενος μπορεί με διαθήκη, χωρίς να εγκαταστήσει σ’ αυτήν κληρονόμο, να αποκλείσει από την εξ αδιαθέτου διαδοχή ορισμένο συγγενή ή τον σύζυγο, με την επιφύλαξη των διατάξεων για τη νόμιμη μοίρα. Η ως άνω διάταξη αναφέρεται στην περίπτωση του αποκλεισμού του εξ αδιαθέτου κληρονόμου που επιφέρει έκπτωση από την επαγωγή ή το κληρονομικό δικαίωμα, δηλαδή απώλεια του δικαιώματος που παρέχει η επαγωγή ή η οριστική κτήση της κληρονομίας μετά την αποδοχή. Πρόκειται για την αποκλήρωση με ευρεία έννοια σε αντίθεση με την αποκλήρωση με στενή έννοια, που είναι η στέρηση του δικαιώματος της νόμιμης μοίρας και ρυθμίζεται από τα άρθρα 1839 επ. ΑΚ. Η αποκλήρωση με την ευρεία έννοια γίνεται είτε σιωπηρά, με την εγκατάσταση άλλων κληρονόμων, είτε ρητά, με την διάταξη με την οποία, και χωρίς να εγκαταστήσει ο διαθέτης άλλον κληρονόμο, αποκλείει ορισμένο συγγενή ή τον σύζυγό του είτε από ολόκληρη είτε από μέρος της εξ αδιαθέτου μερίδας. Η έγκυρη αποκλήρωση με ευρεία έννοια έχει ως συνέπεια ότι ο αποκληρούμενος θεωρείται ότι δεν υπήρχε κατά τον χρόνο του θανάτου του διαθέτη και, συνεπώς, αποκλείεται η επαγωγή της κληρονομίας σ’ αυτόν. Μάλιστα, σε περίπτωση που ματαιωθεί η διαδοχή από διαθήκη, ο αποκλεισμός ισχύει για την εξ αδιαθέτου διαδοχή (βλ. Α.Π. 1501/2011, ΠΡΩΤΘ. 8173/2007, δημ/νες στην τράπεζα νομικών πληροφοριών «ΝΟΜΟΣ»)»…
Με συναδελφικούς χαιρετισμούς
Η Πρόεδρος Η Γεν. Γραμματέας
Ιωάννα Χρουσαλά-Μπιλίση Αικατερίνη Καρακάση-Μπάτζιου
Εγχειρίδιο Ενιαίων Κανόνων Νομικού Ελέγχου Κτηματολογίου