ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ 15η
Αθήνα, 2 Απριλίου 2021
Αριθμ. Πρωτ. 121
ΠΡΟΣ
Όλους τους συμβολαιογράφους
της χώρας
Ταχ.Δ/νση : Γ. Γενναδίου 4 - Τ.Κ.106 78, Αθήνα
Τηλέφωνα : 210-3307450,60,70,80,90
FAX : 210-3848335
E-mail : notaries@notariat.gr
Πληροφορίες : Βασιλική Αραχωβίτη,
Γεώργιος Πούλιος
ΘΕΜΑ: «Ν.4790/2021: διατάξεις για την επαναλειτουργία των πολιτικών δικαστηρίων και της διαδικασίας της αναγκαστικής εκτέλεσης καθώς και ρυθμίσεις για την αναστολή κατασχέσεων και πλειστηριασμών για τους οικονομικά πληγέντες από τις δυσμενείς συνέπειες της πανδημίας του κορωνοϊού COVID – 19»
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι
Σας ενημερώνουμε ότι με τα άρ.83 και 86 Ν.4790/2021 (Α΄48/31.03.2021) με τίτλο «Κατεπείγουσες ρυθμίσεις για την προστασία της δημόσιας υγείας από τις συνεχιζόμενες συνέπειες της πανδημίας του κορωνοϊού COVID-19, την ανάπτυξη, την κοινωνική προστασία και την επαναλειτουργία των δικαστηρίων και άλλα ζητήματα», εισάγονται διατάξεις για την επαναλειτουργία των πολιτικών δικαστηρίων και της διαδικασίας της αναγκαστικής εκτέλεσης καθώς και ρυθμίσεις για την αναστολή κατασχέσεων και πλειστηριασμών για τους οικονομικά πληγέντες από τις δυσμενείς συνέπειες της πανδημίας του κορωνοϊού COVID – 19 αντίστοιχα.
Α. Ειδικότερα στις παρ.11 επ. του άρ.83 Ν.4790/2021 [Διατάξεις για την επαναλειτουργία των πολιτικών δικαστηρίων και της διαδικασίας της αναγκαστικής εκτέλεσης] ρυθμίζονται ζητήματα που αφορούν στους πλειστηριασμούς.
Συγκεκριμένα σύμφωνα με την παρ.11 του άρ.83 του ανωτέρω νόμου:
11. Πλειστηριασμοί που αφορούν κινητή περιουσία του οφειλέτη, (με εξαίρεση πράγματα υποκείμενα σε φθορά), ακίνητα, πλοία και αεροσκάφη, των οποίων η ημέρα πλειστηριασμού έχει ορισθεί κατά το χρονικό διάστημα από την ημερομηνία επαναλειτουργίας των δικαστηρίων της χώρας έως τις 13.5.2021 ματαιώνονται.
Για τους πλειστηριασμούς που έχουν ματαιωθεί από τις 7.11.2020 έως τις 13.5.2021, με πρωτοβουλία του επισπεύδοντος ορίζεται, εντός αποκλειστικής προθεσμίας τριάντα (30) ημερών από τη δημοσίευση του παρόντος και με την αρχικά εκτιμηθείσα αξία και τιμή πρώτης προσφοράς κατά το δεύτερο εδάφιο της παρ.1, την περ.γ’ της παρ.2 του άρθρου 954 και την παρ.2 του άρθρου 993 ΚΠολΔ, νέα ημέρα πλειστηριασμού μετά την 16η.7.2021, κατά παρέκκλιση των προθεσμιών της περ. ε’ της παρ.2 του άρθρου 954, του άρθρου 973, της παρ.2 του άρθρου 993 ΚΠολΔ, της παρ.2 του άρθρου 1011Α ΚΠολΔ ή της ειδικής νομοθεσίας, ιδίως του ν.δ. 17/ 13.8.1923 (Α’ 224), εκτός αν πριν από την έναρξη της αναστολής των προθεσμιών, ήτοι την 7η.11.2020, κατά τα οριζόμενα στην παρ. 1, είχαν παρέλθει άπρακτες οι προθεσμίες του πρώτου εδαφίου της παρ. 1 του άρθρου 934 ΚΠολΔ ή είχε συζητηθεί η ήδη ασκηθείσα ανακοπή, οπότε η νέα ημέρα πλειστηριασμού ορίζεται τηρουμένης της προθεσμίας του άρθρου 973 ΚΠολΔ, ακόμη και πριν την 16η.7.2021.
Αν ο επισπεύδων δεν προσδιορίσει νέα ημέρα πλειστηριασμού εντός της άνω προθεσμίας, τότε κάθε δανειστής, εφόσον έχει απαίτηση κατά του οφειλέτη, η οποία στηρίζεται σε εκτελεστό τίτλο, αφού επιδώσει σε εκείνον κατά του οποίου στρέφεται η εκτέλεση, επιταγή προς εκτέλεση, μπορεί να επισπεύσει τον πλειστηριασμό, ο οποίος σε κάθε περίπτωση δεν μπορεί να διενεργηθεί πριν την 16η.7.2021 για την περίπτωση αυτή.
Προκειμένου για πλειστηριασμούς κατά τον Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων (ν.δ. 356/1974, Α’ 90), ισχύουν οι εκεί προβλεπόμενες διατάξεις, ο δε πλειστηριασμός ορίζεται επίσης σε νέα ημερομηνία μετά την 13η.5.2021.
Πλειστηριασμοί που έχουν προσδιορισθεί να διεξαχθούν μετά την 13η.5.2021, ματαιώνονται, αν ο χρόνος μέχρι τη διεξαγωγή τους δεν επαρκεί για την τήρηση των προθεσμιών που αφορούν τον προσδιορισμό της συζήτησης της ανακοπής κατά την παρ. 2 του άρθρου 933 ΚΠολΔ και την έκδοση της απόφασης επί της ανακοπής κατά την παρ. 6 του αυτού άρθρου. Η νέα ημέρα διεξαγωγής των πλειστηριασμών αυτών ορίζεται τηρουμένης της προθεσμίας του άρθρου 973 ΚΠολΔ.
12. Στις περιπτώσεις ορισμού ημέρας πλειστηριασμού κατ’ εφαρμογήν του άρθρου 966 ΚΠολΔ, όταν οποιαδήποτε προθεσμία του άρθρου αυτού εμπίπτει, έστω και μερικώς, εντός του χρονικού διαστήματος από τις 7.11.2020 έως και τις 13.5.2021, ο πλειστηριασμός ματαιώνεται και ορίζεται νέα ημέρα πλειστηριασμού ακόμη και πριν την 16η.7.2021, τηρουμένων των προθεσμιών που προβλέπονται στις οικείες διατάξεις.
13. Οι πλειστηριασμοί που επισπεύδονται, σύμφωνα με το άρθρο 973, την παρ. 4 του άρθρου 1006 και την παρ. 4 του άρθρου 1011Α ΚΠολΔ, με ορισθείσα ημέρα διεξαγωγής έως την 13η.5.2021, ματαιώνονται και ορίζεται νέα ημέρα πλειστηριασμού ακόμη και πριν την 16η.7.2021, τηρουμένων των προθεσμιών που προβλέπονται στη διάταξη αυτή.
14. Για το χρονικό διάστημα από τις 7.11.2020 έως και την ημερομηνία λήξης της επιβολής του μέτρου της προσωρινής αναστολής της λειτουργίας των δικαστηρίων της χώρας δεν τρέχουν τόκοι επιδικίας.
15. Από την ημερομηνία επαναλειτουργίας των δικαστηρίων και εισαγγελιών της Χώρας επιτρέπονται όλες ανεξαιρέτως οι διαδικαστικές πράξεις και ενέργειες που ορίζονται στα άρθρα 68 επ. του ν. 4307/2014 και στο άρθρο 14α του ν. 3429/2005 και υπολογίζονται οι νόμιμες και δικαστικές προθεσμίες για τη διενέργεια αυτών.
16. Οι παρ. 1, 6, 7 και 9 έως 13 [του άρ.83] ισχύουν από την ημερομηνία επαναλειτουργίας των δικαστηρίων της χώρας έως τις 30.6.2021, με την επιφύλαξη των οριζομένων στις παρ. 11, 12 και 13.
17. Οι παρ. 2 έως 5 και 8 [του άρ.83] ισχύουν από 1.4.2021 έως 30.6.2021.
Β. Με το άρ.86 εισάγονται ρυθμίσεις για την αναστολή κατασχέσεων και πλειστηριασμών για τους οικονομικά πληγέντες από τις δυσμενείς συνέπειες της πανδημίας του κορω-νοϊού COVID – 19, οι οποίες έχουν ως εξής:
Άρθρο 86
Ρυθμίσεις για την αναστολή κατασχέσεων και πλειστηριασμών για τους οικονομικά πληγέντες από τις δυσμενείς συνέπειες της πανδημίας του κορωνοϊού COVID – 19
1. Σε φυσικά πρόσωπα που διαθέτουν εμπράγματο δικαίωμα, αποκλειστικής ή κατ’ ιδανικό μερίδιο, πλήρους ή ψιλής κυριότητας ή επικαρπίας σε ακίνητο, το οποίο αποτελεί την κύρια κατοικία τους και βρίσκεται στην Ελλάδα και χαρακτηρίζονται ως πληγέντες κατά τα οριζόμενα στις παρ. 2 και 3, και επιπλέον πληρούν τις προϋποθέσεις της παρ. 4, αναστέλλεται, από τη δημοσίευση του παρόντος και έως την 31η.5.2021, η διενέργεια:
(α) κατάσχεσης,
(β) πλειστηριασμού, και
(γ) αναγκαστικής εκτέλεσης
για την παράδοση ή απόδοση ακινήτου με βάση την περίληψη κατακυρωτικής έκθεσης κατά το άρθρο 943 και την παρ. 2 του άρθρου 1005 ΚΠολΔ, επί της κύριας κατοικίας των ανωτέρω φυσικών προσώπων.
Κατά το χρονικό διάστημα του πρώτου εδαφίου, αναστέλλονται οι προθεσμίες άσκησης ενδίκων μέσων και βοηθημάτων που αφορούν στις ανωτέρω πράξεις αναγκαστικής εκτέλεσης. Η ως άνω αναστολή δεν εμποδίζει την επιδίκαση απαιτήσεων, την έκδοση διαταγής πληρωμής, την επίδοση επιταγής προς εκτέλεση (άρθρο 924 ΚΠολΔ), καθώς και τη λήψη ασφαλιστικών μέτρων.
2. Επιλέξιμα είναι φυσικά πρόσωπα, που έχουν είτε τα ίδια είτε ο/η σύζυγος ή εξαρτώμενο μέλος αποδεδειγμένα πληγεί και για τον λόγο αυτό ενταχθεί στα έκτακτα μέτρα που έχουν ληφθεί για την προστασία της δημόσιας υγείας από τον κίνδυνο περαιτέρω διασποράς του κορωνοιού COVID-19.§ 3.
3. Eιδικότερα πληγέντες θεωρούνται:
α) εργαζόμενοι του ιδιωτικού τομέα, στους οποίους παρασχέθηκε οικονομική ενίσχυση, σύμφωνα με σχετικές κανονιστικές πράξεις, ή των οποίων ο μέσος μικτός μηνιαίος μισθός, αφαιρουμένων πρόσθετων ή άλλων έκτακτων αποδοχών των μηνών Μαρτίου και Απριλίου του 2020, παρουσίασε μείωση, σε σχέση με τον αντίστοιχο των μηνών Ιανουαρίου και Φεβρουαρίου του 2020, σύμφωνα με την ακόλουθη κλίμακα:
αα) για ποσά έως χίλια (1.000) ευρώ, μείωση ίση ή μεγαλύτερη του δέκα τοις εκατό (10%),
αβ) για ποσά από χίλια και ένα λεπτό (1.000,01) του ευρώ και μέχρι δύο χιλιάδες (2.000) ευρώ, μείωση ίση ή μεγαλύτερη του είκοσι τοις εκατό (20%),
αγ) για ποσά μεγαλύτερα των δύο χιλιάδων (2.000) ευρώ, μείωση ίση ή μεγαλύτερη του τριάντα τοις εκατό (30%), όπως οι αποδοχές των υποπερ. αα’ ως αγ’ δηλώνονται στους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης από τον εργοδότη.
β) ελεύθεροι επαγγελματίες ή φυσικά πρόσωπα που ασκούν ατομική επιχειρηματική δραστηριότητα, στους οποίους παρασχέθηκε οικονομική ενίσχυση, σύμφωνα με σχετικές κανονιστικές πράξεις, ή των οποίων τα έσοδα του δευτέρου τριμήνου του 2020 παρουσίασαν μείωση ίση ή μεγαλύτερη του είκοσι τοις εκατό (20%), σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του έτους 2019, όπως αυτό προκύπτει από τις περιοδικές δηλώσεις Φ.Π.Α.,
γ) άνεργοι ή μακροχρόνια άνεργοι, στους οποίους παρασχέθηκε οικονομική ενίσχυση, σύμφωνα με σχετικές κανονιστικές πράξεις,
δ) φυσικά πρόσωπα, ιδιοκτήτες ακινήτων, οι οποίοι έλαβαν μειωμένο μίσθωμα, σύμφωνα με σχετικές κανονιστικές πράξεις,
ε) εταίροι προσωπικών ή κεφαλαιουχικών εταιριών, των οποίων η λειτουργία έχει ανασταλεί υποχρεωτικά ή έχουν λάβει ενίσχυση, σύμφωνα με σχετικές κανονιστικές πράξεις, και σύμφωνα με τα τηρούμενα στοιχεία της Φορολογικής Διοίκησης,
στ) φυσικά πρόσωπα που έλαβαν ενίσχυση με τη μορφή της επιστρεπτέας προκαταβολής ή τον Μηχανισμό «Συνεργασία», σύμφωνα με σχετικές κανονιστικές πράξεις, και οι οποίοι αποδεδειγμένα έχουν παρουσιάσει μείωση εισοδημάτων λόγω των συνεπειών της πανδημίας του κορωνοϊού COVID-19.
4. Πέραν των προϋποθέσεων της παρ. 3, ο αιτών πρέπει σωρευτικά να πληροί και τα ακόλουθα πρόσθετα κριτήρια επιλεξιμότητας:
α) Η αξία της κύριας κατοικίας σύμφωνα με την παρ. 5 να μην υπερβαίνει τις διακόσιες πενήντα χιλιάδες (250.000) ευρώ.
β) Το οικογενειακό εισόδημα του φυσικού προσώπου, κατά το τελευταίο έτος για το οποίο υπάρχει δυνατότητα υποβολής φορολογικής δήλωσης, να μην υπερβαίνει τις δεκαεπτά χιλιάδες (17.000) ευρώ. Το ποσό του προηγούμενου εδαφίου προσαυξάνεται κατά δεκατρείς χιλιάδες (13.000) ευρώ για τον ή την σύζυγο ή συμβίο ή συμβία και κατά πέντε χιλιάδες (5.000) ευρώ για κάθε εξαρτώμενο μέλος και μέχρι τρία (3) εξαρτώμενα μέλη.
γ) Οι καταθέσεις και τα επενδυτικά προϊόντα του φυσικού προσώπου, του/της συζύγου ή συμβίου ή συμβίας του και των εξαρτώμενων μελών στην ημεδαπή ή την αλλοδαπή, να έχουν συνολική αξία που δεν υπερβαίνει τις είκοσι πέντε χιλιάδες (25.000) ευρώ.
δ) Το σύνολο του ανεξόφλητου κεφαλαίου της οφειλής, για την οποία επισπεύδεται αναγκαστική εκτέλεση, στο οποίο συνυπολογίζονται λογιστικοποιημένοι από τους πιστωτές τόκοι, να μην υπερβαίνει τις διακόσιες πενήντα χιλιάδες (250.000) ευρώ. Αν η οφειλή έχει συνομολογηθεί σε άλλο, πλην του ευρώ, νόμισμα, για τον καθορισμό του μέγιστου ορίου του προηγούμενου εδαφίου, λαμβάνεται υπόψη η ισοτιμία του αλλοδαπού νομίσματος με το ευρώ κατά την τελευταία εργάσιμη ημέρα του προηγούμενου μήνα από την έναρξη της αναστολής.
ε) Η ακίνητη περιουσία του αιτούντος, του ή της συζύγου ή συμβίου ή συμβίας και των εξαρτώμενων μελών, συμπεριλαμβανομένης της κύριας κατοικίας, να έχει συνολική αξία που δεν υπερβαίνει τις πεντακόσιες χιλιάδες (500.000) ευρώ.
στ) Τα μεταφορικά μέσα του αιτούντος, που αποκτήθηκαν εντός της τελευταίας τριετίας για ιδιωτική χρήση, να έχουν συνολική αξία που δεν υπερβαίνει τις ογδόντα χιλιάδες (80.000) ευρώ.
5. Για να κριθεί η επιλεξιμότητα του φυσικού προσώπου, ως αξία του ακινήτου που αποτελεί την κύρια κατοικία, καθώς και ως αξία της λοιπής περιουσίας, λαμβάνεται υπόψη η φορολογητέα αξία για τον υπολογισμό του συμπληρωματικού ενιαίου φόρου ιδιοκτησίας ακινήτων (ΕΝ.Φ.Ι.Α.), σύμφωνα με τον ν. 4223/2013 (Α’ 287), όπως αυτή προκύπτει από την τελευταία πράξη προσδιορισμού φόρου. Αν το φυσικό πρόσωπο έχει κατ’ ιδανικό μερίδιο πλήρη ή ψιλή κυριότητα ή επικαρπία στην κύρια κατοικία του, κρίσιμη για την επιλεξιμότητά του είναι η αξία της πλήρους και αποκλειστικής κυριότητας.
6. Στα φυσικά πρόσωπα που εμπίπτουν στην αναστολή του παρόντος, η πλήρωση των κριτηρίων πιστοποιείται δυνάμει σχετικής βεβαίωσης πληγέντος, η οποία χορηγείται μέσω ψηφιακής πλατφόρμας ηλεκτρονικής υποβολής και διαχείρισης αιτήσεων που αναπτύσσεται από τη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης (Γ.Γ.Π.Σ.Δ.Δ.), σε συνεργασία με την Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους (Ε.Γ.Δ.Ι.Χ.). Στην πλατφόρμα παρέχεται πρόσβαση μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης (gov.gr-ΕΨΠ). Για την είσοδο στην πλατφόρμα απαιτείται η αυθεντικοποίηση του φυσικού προσώπου-χρήστη με τη χρήση των κωδικών-διαπιστευτηρίων της Γ.Γ.Π.Σ.Δ.Δ. (taxisnet). Η υποβολή της αίτησης συνεπάγεται άδεια του φυσικού προσώπου - δικαιούχου προς τους χρηματοδοτικούς φορείς και το Δημόσιο για πρόσβαση, επεξεργασία και διασταύρωση των δεδομένων που περιλαμβάνονται στην αίτηση, καθώς και άλλων δεδομένων που βρίσκονται στην κατοχή των χρηματοδοτικών φορέων, για τους σκοπούς του παρόντος. Επίσης συνεπάγεται αυτοδίκαια την άρση του απορρήτου των τραπεζικών καταθέσεων του άρθρου 1 του ν.δ. 1059/1971 (Α’ 270) και του φορολογικού απορρήτου του άρθρου 17 του ν. 4174/2013 (Α’ 170) για τον αιτούντα, τον/τη σύζυγο και τα εξαρτώμενα μέλη, προκειμένου να πραγματοποιηθεί ο έλεγχος της πλήρωσης των κριτηρίων επιλεξιμότητας. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Ψηφιακής Διακυβέρνησης καθορίζονται η διαδικασία υποβολής της αίτησης, καθώς και κάθε άλλο ειδικότερο ζήτημα για την εφαρμογή του παρόντος.
7. Σε φυσικά πρόσωπα που είχαν υποβάλλει αίτηση στο πλαίσιο των άρθρων 71 έως 83 του ν. 4714/2020 (Α’ 148) και είχαν κριθεί επιλέξιμα, η βεβαίωση της παρ. 6 εκδίδεται άμεσα από την ψηφιακή πλατφόρμα.
8. Σε περίπτωση επικείμενου πλειστηριασμού και προκειμένου να εφαρμοστεί η αναστολή της παρ. 1, η βεβαίωση της παρ. 6 πρέπει να κοινοποιηθεί από το φυσικό πρόσωπο προς τον επισπεύδοντα δανειστή το αργότερο την δέκατη πέμπτη (15η) ημέρα προ της ημερομηνίας διενέργειας του πλειστηριασμού. Σε κάθε περίπτωση, η προαναφερόμενη βεβαίωση γνωστοποιείται στα όργανα της εκτέλεσης βάσει του άρθρου 939 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας.
9. Οι ρυθμίσεις του παρόντος, αναφορικά με το επιτρεπτό και τις προϋποθέσεις των πράξεων εκτέλεσης, είναι ειδικότερες σε σχέση με τις παρ. 11, 12 και 13 του άρθρου 83. Οι πλειστηριασμοί που ματαιώνονται δυνάμει του παρόντος άρθρου θεωρείται ότι δεν διενεργήθηκαν και συνεχίζονται κατά τις γενικές διατάξεις.
Με τιμή
Ο Πρόεδρος
Γεώργιος Ρούσκας
Εγχειρίδιο Ενιαίων Κανόνων Νομικού Ελέγχου Κτηματολογίου